W miarę jak świat staje się globalną wioską coraz więcej Polaków rozważa możliwość wyjazdu za granicę na stałe. Pokusa znaczącej poprawy standardu życia skłania wiele osób do emigracji. W mediach pojawiają się zestawienia najlepszych krajów do osiedlenia się, ale brak uniwersalnych kryteriów porównawczych czy wiarygodnych danych sprzyja relatywizacji ocen. Jak wybrać najlepsze miejsce do życia za granicą? Spróbujemy wam ułatwić decyzję.
Rozważając przeprowadzkę do innego kraju, należy wziąć pod uwagę szereg czynników, aby mieć pewność, że miejsce docelowe będzie zgodne z twoimi oczekiwaniami osobistymi i zawodowymi. W ocenie czy dany kraj jest przyjazny dla migrantów pomoże wiedza na temat stabilności gospodarczej, możliwości zatrudnienia, systemu opieki zdrowotnej, edukacji oraz ogólnej jakości życia.
Emigracja
Zgodnie z danymi GUS, od przystąpienia Polski do UE w 2004 liczba emigrantów zaczęła szybko rosnąć. Szacunki wskazują, że w końcu 2023 poza granicami Polski przebywało czasowo ponad 1,5 mln stałych mieszkańców naszego kraju, tj. o 43 tys. więcej niż rok wcześniej. W Europie przebywało ok. 1,4 mln polskich emigrantów, czyli o 42 tys. więcej niż w 2022. Spośród krajów europejskich najwięcej osiadło w Wielkiej Brytanii (440 tys.), Niemczech (436 tys.), Holandii (128 tys.), Norwegii (80 tys.) oraz Irlandii (68 tys.).
W latach 2018-2023 największy przyrost liczby długookresowych emigrantów czasowych z Polski nastąpił w Holandii, Niemczech, Szwajcarii i Norwegii, a największy spadek odnotowano w Wielkiej Brytanii i we Włoszech.
Dane GUS nie są w pełni wiarygodne, gdyż opierają się na informacjach meldunkowych, a wielu emigrantów nie przestrzega tych przepisów. Obecnie szacuje się, że poza Polską mieszka ok. 20 mln Polaków i osób pochodzenia polskiego. Setki tysięcy osób (np. w USA, Brazylii, Francji, Białorusi) mają tylko polskich przodków, ale chcą być zaliczani do Polonii, a setki tysięcy innych mieszka i pracuje poza Polską, ale nie uważają się za emigrantów.
Migracja czasowa, w przeciwieństwie do stałej, to wyjazd z zamiarem powrotu. W ocenie czy dany kraj jest odpowiedni dla emigrantów każdy aspekt odgrywa ważną rolę. Analizując kluczowe czynniki, można zrozumieć, co oferują państwa przyjmujące migrantów i podjąć świadomą decyzję, która jest zgodna z indywidualnymi potrzebami i preferencjami.
Stabilność polityczna
Polacy emigrują głównie na zachód Europy w celach zarobkowych. Najwięcej osób wyjeżdża z Opolszczyzny i Górnego Śląska, gdzie znajduje się skupisko ludzi o niemieckim pochodzeniu. Po całkowitym otwarciu granic wielu z nich chętnie przenosiło się do swoich rodzin i znajomych w Niemczech. Z podobnych powodów wyjeżdżają mieszkańcy pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. W województwie lubuskim wyjazdom sprzyja bliskość granicy.
Najwięcej ludności polskiego pochodzenia poza Polską mieszka w USA – ok. 10 mln. Są to zarówno potomkowie dawnych imigrantów z przełomu XIX i XX wieku, jak i współcześni imigranci z ostatnich kilkudziesięciu lat. Większe grupy Polaków osiedliły się także w Kanadzie, Brazylii, Argentynie i Australii.
O kierunkach wyjazdów decydują takie czynniki, jak rynek pracy, jakość życia, opieka zdrowotna, klimat, bezpieczeństwo, stabilność polityczna, bliskość terytoriów i wynikające z niej historyczne czy rodzinne powiązania oraz wysoka stopa życiowa. Dla osób decydujących się wyjechać z Polski na stałe liczy się również kultura lokalna. Im bardziej zbliżona do polskiej czy cywilizacyjnych standardów europejskich, tym kierunek popularniejszy dla wychodźstwa.
Koszty utrzymania
Migracja zarobkowa to nie tylko wyższa pensja w obcej walucie, ale także inne koszty utrzymania i życia codziennego. Trzy, a nawet cztery razy więcej niż w Polsce możemy zarobić w Dani, Szwecji, Irlandii oraz Luksemburgu. Trzeba jednak pamiętać, że koszty życia, czyli wydatki na żywność, czynsz, ubrania, elektronikę usługową czy usługi finansowe są tam bardzo wysokie.
Według danych Eurostatu, które dotyczą średniej stopy życiowej w państwie, utrzymanie w Polsce jest o ok. 47 proc. tańsze od średniej UE. Tanio jest także na Liwie, gdzie utrzymanie jest tańsze o 37 proc. od średniej UE. W Niemczech koszty życia są nieznacznie wyższe od średniej UE, ale Wielka Brytania i Irlandia przekraczają średnią o 20 proc., a Norwegia i Szwecja o 40 proc. Najwyższe koszty utrzymania są w Szwajcarii – 60 proc. więcej od średniej UE.
Perspektywy rozwoju na emigracji
Jeden z zespołów badawczych przeanalizował ostatnio publikowane dane dotyczące jakości życia i kosztów utrzymania, stosując wzór identyfikujący kraje, które osiągają najlepszą równowagę między jakością a ceną. Wynikła z tego dość zaskakująca klasyfikacja krajów najlepszych do życia w Europie w 2025 roku.
Są to w kolejności: Hiszpania, Czechy, Holandia, Luksemburg, Chorwacja, Słowenia, Estonia, Portugalia, Finlandia i Litwa. Dla twórców raportu Hiszpania jest oczywistym wyborem na przeprowadzkę, gdyż osiąga idealne połączenie jakości i przystępnej ceny z niskim kosztem utrzymania na poziomie i wysoką jakością życia.
W innej klasyfikacji państw europejskich najlepszych do życia na czele są Szwajcaria, Norwegia, Dania, Szwecja, Niemcy i Portugalia. Szwajcaria wygrywa solidną gospodarką, wyjątkową opieką zdrowotną i urzekającą mieszanką doświadczeń kulturowych. Zdaniem twórców zestawienia, Szwajcaria pozostaje głównym pretendentem do emigrantów poszukujących stabilności i dobrobytu.
Na podium najlepszych krajów do osiedlenia się poza Europą znajdują się Kanada, Australia i Nowa Zelandia. Z nieco mniejszą siłą emigrantów przyciąga Singapur.
